GEZONDE VETTEN

Deze maand is het de Maand van de Gezondheid. Tijdens deze maand staat er elke week een ander thema centraal. Het thema van deze vierde en laatste week is: GEZONDE VETTEN!

Is vet gezond? Je denkt misschien dat vet niet gezond is, maar wist je dat vet gezond is als je maar de juiste vetten eet? Benieuwd hoe dat zit en waarvoor we stiekem toch vet nodig hebben in onze voeding? Lees dan snel verder want in deze blog wordt je alles uitgelegd over vet!

Soorten vet

Om te beginnen even een algemene uitleg over vet. Vet bestaat uit verschillende soorten vetzuren, dit zijn:

  • Verzadigd vet
  • Onverzadigd vet1

Verzadigd vet is het ‘’slechte’’ vet dat het LDL-cholesterol in het bloed verhoogt. Een te hoog LDL-cholesterol is niet goed voor je bloedvaten en verhoogt de kans op het ontstaan van hart- en vaatziekten. Het onverzadigde vet is het ’’goede’’ vet en dit verlaagt juist het LDL-cholesterol in het bloed en verlaagt daarmee de kans op het ontstaan van hart- en vaatziekten2,3. Er bestaat ook nog transvet, dit is nog slechter dan het verzadigde vet. Het verhoogt ook het LDL-cholesterol in het bloed en geeft een nog hoger risico op het ontstaan van hart- en vaatziekten dan het verzadigde vet3,4. Het advies is daarom om het eten van producten met verzadigd vet en transvet zoveel mogelijk te vervangen door het eten van producten met onverzadigd vet3,5.

Functies

Oké, dus het eten van verzadigd vet en transvet is slecht en het eten van onverzadigd vet is goed, maar waarom heeft het lichaam eigenlijk vet nodig? Vet heeft in het lichaam een aantal functies. Deze functies zijn onder andere:

  • Het levert energie en dient als energievoorraad
  • Het beschermt tegen de kou en beschermt je organen
  • Het werkt als bouwsteen voor je cellen
  • Het zorgt voor een goede werking van je ogen, hersenen en spieren2,6

Het eten van vet heeft dus functies om je lichaam goed te laten werken. Verder bevat vet ook een aantal vitamines (vitamine A, D en E) en essentiële vetzuren6.

Voedingsmiddelen

Verzadigd vet en transvet is dus niet goed voor je gezondheid, maar in welke producten zitten deze vetten dan? Transvet zit in frituurvet, bak- en braadvet, harde margarine, gebak, koek en snacks4. Verzadigd vet zit ook in deze producten en onder andere in vet vlees, volle melkproducten, chips en roomboter. Producten die veel onverzadigd vet bevatten zijn: vetten die vloeibaar of zacht zijn bij kamertemperatuur, vis, avocado en noten2,6. Verder staan vetten in de Schijf van Vijf in het vak: zachte en vloeibare vetten. Hierin staan de volgende producten: zachte margarine/halvarine, vloeibare margarine, vloeibaar bak- en braadvet en de meeste plantaardige oliën (bijvoorbeeld olijfolie en zonnebloemolie), allemaal producten met veel onverzadigd vet en weinig verzadigd vet5.

Wil jij toch nog meer weten over het vak zachte en vloeibare vetten uit de Schijf van Vijf en wil je een voorbeelddagmenu waarin staat wat jij het beste kunt eten op een dag? Lees dan de blog: ‘’hoe gezond is vet?’’ die we al eerder schreven!

Bronnenlijst:

  1. Scholte H, Zwanenburg G, Zweers J, Kruidhof G, Lucas A. Basisvaardigheden Toegepaste Scheikunde voor het HO. 2e editie. Groningen: Noordhoff Uitgevers; 2016. p. 152-153.
  1. Voedingscentrum. Vetten. https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/vetten.aspx?query=vetten (Geraadpleegd op 7 april 2020).
  1. Whitney E, Rady Rolfes S. Understanding Nutrition. 13e editie. Canada: Wadsworth Cengage Learning; 2012. p. 147-149.
  1. Voedingscentrum. Transvet.https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/transvet.aspx?query=transvet (Geraadpleegd op 7 april 2020).
  1. Voedingscentrum. Schijf van Vijf-vak: smeer- en bereidingsvetten. https://www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf/wat-staat-er-in-de-vakken-van-de-schijf-van-vijf/smeer-en-bereidingsvetten.aspx (Geraadpleegd op 7 april 2020).
  1. Jong M van. Ons voedsel. 3e editie. Hilversum: Fontaine Uitgevers; 2015. p. 38-43.