SEIZOENSGROENTEN

Tegenwoordig is het heel gewoon om de supermarkt in te lopen en exotische groente of fruit te kopen, terwijl deze producten een paar honderd jaar geleden nog nooit in Nederland waren geweest. Doordat in de laatste eeuw de wereld kleiner is geworden door uitvindingen zoals het vliegtuig kunnen winkels en groenteboeren nu makkelijk groente en fruit in één dag vanuit de andere kant van de wereld laten komen. Ook worden in kassen groente en fruit verbouwd die anders niet op de Nederlandse grond kunnen overleven. Het is dus veel eenvoudig geworden om aan verschillende soorten groente en fruit te komen of in kassen te kweken, maar al deze uitvindingen zijn wel belastend voor het milieu. Daarom is het verstandig om seizoensgroente te kopen als u duurzamer wilt leven.

Wat is seizoensgroente?

Zoals het woord ‘seizoensgroente’ al zegt is het groente die in het seizoen in eigen land geteeld wordt, hierdoor ligt het maar en bepaald seizoen in het schap van de supermarkt. Er zitten verschillende voordelen aan het eten van seizoensgroente: het is vers en beter voor het milieu, waardoor het kopen van seizoensgroente een duurzame keuze is (Heuvel, 2020).

Groente is het meest duurzaam als het uit Nederland komt van de akker of uit een kas die niet veel verwarming nodig heeft. Ook groente uit Europa is vaak een duurzame keuze (Voedingscentrum, z.d.).
Klik hier voor de volledige seizoensgroente-kalender (Groenten maand per maand, 2021).

Veel fruit is het hele seizoen een duurzame keuze, dit gaat over fruit dat uit Nederland komt maar ook van verder weg. Appels en peren worden het hele jaar door in Nederland geteeld. Fruit zoals bananen, citrusfruit en druiven komen wel van verder weg, maar omdat ze met grote aantallen tegelijk in een vrachtauto uit Zuid-Europa of met de boot uit tropische landen komen valt de milieubelasting mee.

Dit fruit is altijd goed (zijn te onthouden door ABCDE: appels, bananen, citrusfruit, druiven en peren):

• Abrikoos
• Ananas
• Appel
• Banaan
• Citroen
• Druif
• Granaatappel
• Grapefruit
• Kiwi
• Kokosnoot
• Limoen
• Mandarijn
• Meloen
• Nectarine
• Peer
• Perzik
• Pruim
• Sinaasappel

(Voedingscentrum, z.d.).

Hoe belastend is groente en fruit voor het milieu?

Ondanks het feit dat dierlijke producten meestal een grotere impact hebben op het milieu draagt ook het verbouwen, het verpakken en het vervoeren van groente en fruit bij aan het verslechten van het milieu (Milieu Centraal, z.d.).

De foto hieronder laat zien hoe groot de milieu-impact is van bepaalde groente en fruit (RIVM, 2016).

Verpakking

Verpakkingen hebben veel impact op het milieu. Voor de productie van verpakkingen zijn grondstoffen en energie nodig (Jonge, 2018). Maar verpakkingen zijn ook nodig om producten te vervoeren, te beschermen, te portioneren, voor het behouden van kwaliteit, het verlengen van de houdbaarheid en het informeren. Door al deze functies zijn verpakkingen een belangrijke manier om voedselverspilling tegen te gaan (Thoden van Velzen et al., 2020). De milieubelasting van het verspillen van voedsel is dan ook groter dan die van de verpakking. Een tip is om alleen onverpakte producten te kopen als u zeker weet dat u ze heel thuis krijgt en op tijd opeet. Een andere tip voor groente die gemakkelijk mee te nemen zijn (zoals tomaten) is om herbruikbare zakjes te gebruiken (Milieu Centraal, z.d.).

Vervoer

Groente en fruit dat in een ander land is geteeld maar hier in de supermarkt wordt verkocht moet naar Nederland worden vervoerd. Dit kan op verschillende manieren en sommige hiervan zijn duurzamer dan andere. Als eerste zijn producten die met het vliegtuig worden vervoerd altijd een slechtere keuze omdat het vliegtuig broeikasgassen uitstoot. Vervoer van groente en fruit uit Zuid-Europa met een vrachtwagen of met een boot is minder belastend voor het milieu dan vliegen (Milieu Centraal, z.d.).

Vergeten groenten

Naast seizoensgroente bestaat er ook vergeten groenten. Vergeten groenten verschillen van seizoensgroente omdat dit groentes zijn die vroeger werden gegeten, maar er zijn overeenkomsten in de soorten groente.

De vergeten groenten zijn ook maar een deel van het jaar verkrijgbaar, te vinden onder het kopje ‘seizoensgroenten’ (Voedingscentrum, z.d.)

De groenten zijn vergeten omdat het eetpatroon van de mens is veranderd; vroeger gingen mensen naar de markt en kochten zij daar seizoensgroente, nu is alles makkelijk in de supermarkt te vinden. Je kunt vergeten groente soms kopen bij een groenteboer maar het is ook verkrijgbaar bij een biologische winkel of een biologische markt.

De vergeten groenten:

• Pastinaak
• Aardpeer
• Rammenas
• Crosne
• Eeuwige moes
• Suikerwortel
• Kardoen
• Brave hendrik
• Peterseliewortel
• Haverwortel
• Zeekool
• Kliswortel
• Knolkervel
• Snijbiet
• Teunisbloem

(Wat zijn vergeten groenten?, 2012).

Bronnen:

Groenten maand per maand. (2021, 11 januari). Velt. https://www.velt.be/velt-kalenders/groentekalender/overzicht-groentekalender

Heuvel, V. (2020, 24 maart). Seizoensgroenten per maand op een rij – Duurzamereten.nl.

Duurzamer eten. https://www.duurzamereten.nl/duurzaam/12-seizoensgroenten-voor-iedere-maand/

Milieu Centraal. (z.d.). Milieuvriendelijk groente en fruit kiezen. Geraadpleegd op 1 juni 2021, van https://www.milieucentraal.nl/eten-en-drinken/milieubewust-eten/groente-en-fruit/

RIVM. (2016). Milieubelasting van de voedselconsumptie in Nederland. https://www.rivm.nl/bibliotheek/rapporten/2016-0074.pdf

Thoden van Velzen, E., Pereira da Silva, F., Paillart, M., Immink, V., Bos-Brouwers, H., & Hetterscheid, S. (2020). Vraag en antwoord over verpakkingen inrelatie tot houdbaarheid en duurzaamheid. Vraag en antwoord over verpakkingen in relatie tot houdbaarheid en duurzaamheid, Wageningen Food&Biobased Research report(2045). https://doi.org/10.18174/521191

Voedingscentrum. (z.d.-a). Vergeten groente: tips, weetjes en de allerbeste recepten. Geraadpleegd op 1 juni 2021, van https://www.voedingscentrum.nl/nl/gezonde-recepten/receptinspiratie/de-allerbeste-recepten-met-vergeten-groente.aspx

Voedingscentrum. (z.d.-b). Wat zijn de seizoensgroenten? En welk seizoensfruit is er? Geraadpleegd op 1 juni 2021, van https://www.voedingscentrum.nl/nl/service/vraag-en-antwoord/gezonde-voeding-en-voedingsstoffen/wat-zijn-de-seizoensgroenten-in-de-verschillende-jaargetijden-en-welk-seizoensfruit-is-er.aspx

Wat zijn vergeten groenten? (2013, 23 april). InfoNu. https://eten-en-drinken.infonu.nl/producten/114053-wat-zijn-vergeten-groenten.html